Als geboren Helderse jongen zijn voor mij de Lange Jaap en de dijk belangrijke iconen van deze stad. Al vind ik de dijk van vóór de verhoging, eind jaren 70, veel mooier.
Op oude foto’s is te zien hoe de kleine Ronald met zijn moeder vanaf de - ondanks de betonnen muur van de Atlantik Wall - bescheiden dijk over de woeste golven staart. Erachter bebouwing die de oorlog had overleefd. Of recent was gebouwd. Den Helder stond nog echt in verbinding met de zee.
Soortgelijke foto’s zullen ongetwijfeld veel Helderse albums sieren. Net als van de kermis achter de dijk bij fort Navgis. Daar imponeerde ik mijn eerste scharrel door geen krimp te geven toen we in een half-loszittend bakje van de Octopus zaten, terwijl ik eigenlijk van angst drie kleuren… Afijn, dat dus.
De dijk van toen werd de dijk van nu. Een soort groene Berlijnse muur. Desondanks voelen we verwantschap. Hij hoort bij ons, Nieuwediepers. We fietsen erover, we wandelen erover, we staan er te vissen, we laten er onze hond schijten.
De dijk is emotie. Dat zie ik bij het Dijkkwartier. Dit project speelt in op de toekomstige zeespiegelstijging en lost een deel van de Helderse woningnood op. Met sociale woningbouw. Met relatief goedkope koopwoningen. En ja, ook met duurdere woningen. Als een van de armste steden van Nederland hebben we ook mensen met geld nodig. Anders houden we geen winkel, zwembad of bioscoop over. Het bijzondere aan dit project: het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, doorgaans héél voorzichtig met de dijk, is nauw betrokken en ziet kansen.
Nu het nieuwe stadhuis er staat en je er niemand meer over hoort, heeft Den Helder iets anders nodig om zich over op te winden. Voorspelling: sommige politieke partijen gaan het Dijkkwartier, in de aanloop naar de verkiezingen van 2026, uitbuiten. Chagrijn kweken betekent immers ontevreden kiezers kweken. Ontevreden kiezers betekent potentiële stemmers.
En dus wordt het een discussie op onderbuikgevoel. Je kunt straks niet meer de hond op de dijk uitlaten! (Niet waar). Er komen alleen maar dure huizen voor de elite! (Niet waar). De belastingbetaler moet bloeden! (Niet waar). Het uitzicht verdwijnt! (Welk uitzicht? Die over zee blijft en aan de landzijde kijk je nu tegen achterkanten van oude flats). Het Dorus Rijkershofje wordt bedreigd! (Tegen die tijd ben ik al lang dood en begraven). Het wordt een tweede Zandvoort of Knokke! (Niet waar, er komt hoogwaardige architectuur á la stadshart).
De dijk is een icoon. Dat blijft het. Ook met het Dijkkwartier. Een dijk van een dijk. Voor iedereen toegankelijk. Voor velen een oplossing voor de woningnood. En voor Den Helder eindelijk terugkeer van de verbinding met de zee.
RONALD DEN BOER
