Ze behoorden tot het oudste bezit van Woningstichting. Vorig jaar werden ze gesloopt: de 52 arbeiderswoningen aan de Balistraat, daterend uit 1919-1920. Er komt eenzelfde aantal duurzame, ruimere huizen voor terug. Geheel in de bouwstijl van weleer. Bewoonster Anita Boelen kan niet wachten tot ze terug kan naar de straat waar vijf generaties van haar familie woonden. Maar Anne-Gé Zee-Van der Vaart doet dat niet. ,,Waar ik nu zit, zit ik goed.’’
Zowel Anita als Anne-Gé hoeft niet lang na te denken op de vraag wat de Balistraat zo bijzonder maakt. Anne-Gé woonde er 21 jaar en denkt met weemoed terug aan de gemoedelijkheid die er heerste. ,,En de saamhorigheid. Bij mooi weer vond het leven vooral buiten plaats, zoals dat vroeger al gewoonte was. Mensen keken naar elkaar om. Ze zouden, als jij geen eten hebt, hun laatste brood nog aan je geven.’’
Balistraat 2026: Stijlvol, ruim, duurzaam en met de uitstraling van de jaren 20.
De woningen waren in de ogen van verhuurder Woningstichting naar de huidige maatstaven te klein en in alle opzichten gedateerd. Grote renovaties, zoals in de jaren 70, waren niet zinvol meer en te kostbaar in verhouding tot het resultaat. Aannemersbedrijf Dozy BV bouwt daarom nu in opdracht van de corporatie 52 ruime woningen terug. Ontworpen door het gerenommeerde architectenbureau Braaksma & Roos, dat ook de recent opgeleverde nieuwbouwwoningen op de kop van de Koningstraat tekende.
De woningen in de Balistraat voldoen straks aan alle hedendaagse eisen van verduurzaming en comfort. De energiekosten zullen voor de nieuwe bewoners laag zijn.
Balistraat 1977. Keurig straatje, met veel gras in de voortuinen.
Van de 52 woningen gaan er twaalf in de verkoop, want ook daar is vraag naar. En het brengt wat diversiteit in de straat.
Voor de oorspronkelijke bewoners van de Balistraat had Woningstichting een heel sociaal plan opgesteld. Zij konden tijdelijk of definitief naar een andere woning in Den Helder verhuizen. Wie terug wil keren naar de Balistraat kan kiezen uit een woning op de oorspronkelijke plek of eentje elders in de straat. Achttien van de oorspronkelijke huurders willen hoe dan ook weer naar de Balistraat.
Balistraat 2026 van bovenaf.
Anita Boelen is er snel uit. Ook zij gaat terug. ,,Ik woonde in de Balistraat 36 jaar op een ander huisnummer, maar ik wil weer terug naar mijn geboortehuis. Daar is mijn moeder tot haar overlijden blijven wonen, dus het lijkt me prachtig als ik er nu weer naar terug kan. Het was gewoon een heel gezellige straat.’’
Ze woont tijdelijk in de Anemonenstraat. ,,Op zich niks mis mee hoor, maar ik mis de Balistraat.’’
Complete generaties zijn verknocht geraakt aan de Balistraat. ,,In totaal hebben er van onze familie vijf generaties gewoond. Grootouders, ouders, oom en tante, neven en nichten en ikzelf.’’ Bekend is dat in andere woningen die band tot drie generaties teruggaat.
Anne-Gé Zee-Van der Vaart woonde zoals gezegd 21 jaar in de Balistraat, maar keert juist bewust niet terug. ,,Ik bewoon nu een appartement aan de Hendrik Baskeweg en hoewel ik de eerste tijd erg moest wennen bevalt het me nu goed. Vanwege mijn gezondheid is het wel prettig om alles gelijkvloers te hebben.’’
Ze is een vrouw met uitgesproken opvattingen en principes. Was het ook absoluut niet eens met het sloopbesluit van Woningstichting voor de Balistraat. ,,Hoezo waren de huizen klein? Bij mij aan de overkant woonden ze er met negen kinderen in!’’ Tegelijkertijd is ze vol bewondering voor het bouwplan dat Woningstichting nu realiseert. ,,Het ziet er echt heel mooi uit.’’
Behalve om pragmatische redenen heeft ze ook een principieel argument om niet naar de Balistraat terug te keren. ,,Het zijn eengezinswoningen met drie slaapkamers. Daar moet je toch niet in je eentje in gaan wonen? Daar hoort een gezin in! Sowieso vind ik dat Woningstichting daar strenger in moet worden.’’
Balistraat begin jaren 20 van de vorige eeuw. De Vijfsprong (voorgrond) is net gebouwd, maar verder is het rond de Balistraat 'nog woest en ledig'.
Ze gaat de Balistraat niettemin missen. De saamhorigheid en het sociale karakter waren echte kenmerken van het buurtje, vertelt Anne-Gé. En dat geldt eigenlijk voor de hele binnenstad. ,,Ik heb 62 jaar in de Stad binnen de Linie gewoond. Het lijkt wel of de mensen daar anders zijn. Ze groeten bijvoorbeeld veel vaker elkaar, ook onbekenden. In De Schooten is iedereen veel meer op zichzelf. Als ik op straat mensen gedag zeg, zeggen ze soms niks terug. Of hoor ik: kennen wij elkaar? Dan antwoord ik: nee, maar nu wel.’’
Dat laat onverlet dat Anne-Gé na twee jaar wel haar draai heeft gevonden op haar nieuwe woonstek. ,,Ja joh, ik voel me hier thuis. Toen ik twee jaar geleden in De Schooten kwam wonen was het een cultuurschok. Een heel andere wereld. Maar inmiddels ben ik gesetteld. Ik maak deel uit van de jeu de boulesclub in de flat en heb met veel bewoners goed contact. Dus ik heb de termijn waarbinnen ik moest aangeven of ik naar de Balistraat terug wilde laten verlopen.’’
